Τέτοια ώρα πριν από δέκα χρόνια, 13 Αυγούστου το 2004, σχεδόν όλη η υφήλιος ήταν μαγεμένη στους δέκτες της από την, κατά γενική ομολογία, αριστουργηματική τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, Αθήνα 2004. Αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της τελετής είναι ο Ολυμπιακός Ύμνος.
Ο Ολυμπιακός Ύμνος είναι ένα μουσικό έργο του κορυφαίου συνθέτη της Επτανησιακής σχολής Σπύρου Σαμάρα σε ποίηση του πρωτοπόρου της Νέας Αθηναϊκής σχολής Κωστή Παλαμά.
Συντέθηκε κατά παραγγελία της πρώτης Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής για την πρώτη αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων το 1986 και αποτέλεσε τον επίσημο ύμνο των αγώνων μέχρι του αγώνες της Στοκχόλμης το 2012, όπου αντικαταστάθηκε για πρώτη φορά από το εμβατήριο του Σουηδού Χ. Αλεξάνδερσον (H. Alexanderson). Ακολούθησαν διαφορετικοί ύμνοι στις επόμενες Ολυμπιάδες σε συνθέσεις των Πιερ Μενουάτ (Pierre Benoit), Μπράντλεϋ Κείλερ (Bradley Keeler), Ρίχαρντ Στράους και Ρόμπερ Λουμπάν (Robert Lubahn) μέχρι που το 1954 η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή προκήρυξε διαγωνισμό για τη σύνθεση του επισήμου ύμνου βασισμένου στους στίχους των Επινικίων του Πίνδαρου. Τελικά η περιπέτεια του ύμνου έληξε το 1958 στο Τόκιο όταν το Συμβούλιο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής αποφάσισε να γυρίσει πίσω στις «ρίζες» καθιερώνοντας τον ελληνικό ύμνο των Σαμάρα – Παλαμά ως τον επίσημο ύμνο που έκτοτε εκτελείται στην τελετή έναρξης και λήξης κάθε Ολυμπιάδας κατά την των έπαρση και υποστολή της σημαίας Ολυμπιακών Αγώνων.
Συνήθως τραγουδιέται στη γλώσσα της χώρας που φιλοξενεί τους αγώνες, αν και οι διοργανωτές της προηγούμενης (Σύνδεϊ 2000) και της επόμενης (Πεκίνο 2008) από την ελληνική Ολυμπιάδα επέλεξαν να κρατήσουν τη πρωτότυπη ελληνική έκδοση οι μεν από ελληνική χορωδία και οι δε από Κινέζικη. Μόνο στους Αγώνες του Τορίνο 2006 και του Λονδίνο 2012 ακούστηκε μόνο το ορχηστρικό μέρος.
Εις ανάμνηση της επετείου μπορείτε να δείτε τη σχετική εκτέλεση στην Τελετή Έναρξης του 2004 σε μεταγραφή Γιάννη Ψαθά, για χορωδία και δύο συμφωνικές ορχήστρες από τη Χορωδία της Ε.Ρ.Τ. σε συνοδεία της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της Ε.Ρ.Τ. και της Βασιλικής Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Λονδίνου σε διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη απολαμβάνοντας το ελληνικό ποίημα:
Αρχαίο Πνεύμα αθάνατο, αγνέ πατέρα
του ωραίου, του μεγάλου και τ’ αληθινού
Κατέβα, φανερώσου κι άστραψε εδώ πέρα
στη δόξα της δικής σου γης και τ’ ουρανού
Στο δρόμο και στο πάλεμα και στο λιθάρι
Στων ευγενών αγώνων λάμψε την ορμή
Και με το αμάραντο στεφάνωσε κλωνάρι
και σιδερένιο πλάσε και άξιο το κορμί
και σιδερένιο πλάσε και άξιο το κορμί
Κάμποι, βουνά και θάλασσες φέγγουνε μαζί σου
σαν ένας λευκοπόρφυρος μέγας ναός
Και τρέχει στο ναό εδώ προσκυνητής σου
Και τρέχει στο ναό εδώ προσκυνητής σου
Αρχαίο Πνεύμα αθάνατο, κάθε λαός, κάθε λαός
Αρχαίο Πνεύμα αθάνατο, κάθε λαός
Μπορείτε να βρείτε εξαιρετικές πληροφορίες για τον Ολυμπιακό Ύμνο στην Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Λίλιαν Βουδούρη όπου μπορείτε να βρείτε και την αυθεντική παρτιτούρα σε εικόνες (ή να την κατεβάσετε σε .pdf από δω).
*Η τελετή έναρξης καθώς και ό,τι αφορά σε βιντεοσκόπηση την Ολυμπιάδα στην Αθήνα 2004 μπορεί κανείς να το προμηθευτεί από την επίσημη έκδοση της Victory. Πηγές:- Olympic Games Athens 2004 (http://www.victorymedia.gr/Default.aspx?lang=el-GR&page=21&prodid=233)
- Olympic Hymn (http://en.wikipedia.org/wiki/Olympic_Hymn)
- Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (http://www.olympic.org/)
- Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή (http://www.hoc.gr/)
- Κωστής Παλαμάς (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%89%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%82_%CE%A0%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82)
- Μουσική και Μουσικοί στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνα το 1896 (http://www.mmb.org.gr/page/default.asp?id=2088&la=1)
- Ολυμπιακός Ύμνος (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%8E%CE%BC%CE%BD%CE%BF%CF%82)
- Ολυμπιακός Ύμνος (http://www.webtopos.gr/gr/literature/writers/p/palamas/palamas_olympic.htm)
- Σπυρίδων Σαμάρας (http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%80%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%B1%CF%82)
- Σπυρίδων-Φιλίσκος Σαμάρας (17.12.1861-25.3.1917) Επίσημη Δισκογραφία (http://www.mmb.org.gr/page/default.asp?id=5968&la=1)