Τα προσόντα ενός καλού χορωδού

Photo by CowGummy

Photo by CowGummy

Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά από τον Chris Rowbury στο ιστολόγιό του From the Front of the Choir και μεταφράστηκε από τη Γεωργία Μπακογιάννη.

Την περασμένη εβδομάδα έγραψα σχετικά με το αν είναι απαραίτητα τα μαθήματα τραγουδιού σε κάποιον για να μπορεί να τραγουδά. Η γνώμη μου ήταν ότι πρέπει πρώτα, και προτού καν να σκεφτεί τα ιδιαίτερα μαθήματα, να εντάσσεται σε μία χορωδία. Τόνισα ότι υπάρχουν πολλές ομαδικές και αρμονικές δεξιότητες που δεν μπορούν να διδαχτούν ατομικά.

Αυτή την εβδομάδα θέλω να εξετάσω τις ποιότητες που κάνουν ένα καλό χορωδό. Φυσικά, αυτή η λίστα είναι προσωπική και όχι ενδελεχής, γι’ αυτό και κάθε προσθήκη από εσάς, αγαπητοί αναγνώστες, είναι καλοδεχούμενη. Παρακαλώ, επισκεφτείτε τη σελίδα και αφήστε ένα σχόλιο. Πάντα δέχομαι με χαρά τις παρατηρήσεις και τις γνώσεις σας (μπορεί να γίνει πολύ μοναχική αυτή η πλευρά του πληκτρολογίου!).

Σε τυχαία σειρά βαλμένα λοιπόν, αυτά είναι τα προσόντα που πιστεύω ότι κάνουν έναν καλό χορωδό:

Συνέπεια

Χρειάζεται χρόνος για να κτιστεί ένα ασφαλές και δημιουργικό κλίμα, αλλά μόνο ένα δευτερόλεπτο για να καταστραφεί. Όταν κάνουμε μία άσκηση προθέρμανσης που απαιτεί συγκέντρωση, δεν θέλουμε να τη διακόπτει κόσμος που πάει πέρα δώθε!

Ξέρω ότι κάποιοι μπλέκουν στην κίνηση του δρόμου ή έρχονται απ’ ευθείας από τη δουλειά τους, αλλά αυτοί που συστηματικά αργούν δεν δείχνουν σεβασμό στους άλλους χορωδούς (ή στη δουλειά της χορωδίας) και είναι μάλιστα αυτοί που περισσότερο θα ωφελούνταν από την εξάσκηση της φωνής και το χαλαρωτικό ζέσταμα!

Δέσμευση

Η δέσμευση σε μία χορωδία μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους (αν μη τι άλλο με την έγκαιρη προσέλευση!). Όμως, για τις περισσότερες κοινοτικές χορωδίες, η πιο σημαντική δέσμευση είναι η απλή παρουσία κάθε εβδομάδα!

Υπάρχουν πολλοί που, αν και προ-πληρώνουν για όλη την περίοδο, εμφανίζονται μία ή δύο φορές. Αυτό δείχνει έλλειψη σεβασμού προς τη χορωδία και τα μέλη της. Επίσης, υπονοεί ότι η δουλειά που κάνουμε κάθε εβδομάδα μαθαίνοντας και προβάροντας τραγούδια δεν είναι τόσο σημαντική και, άρα, μπορούμε να εμφανιζόμαστε στο τέλος, μόνο για τη συναυλία.

Υπευθυνότητα

Είναι πανεύκολο να αφήνεις τον μαέστρο ή άλλα μέλη της φωνής σου να κάνουν όλη τη δουλειά. Κοινώς, να λουφάρεις. Ναι, ο μαέστρος είναι υπεύθυνος, αλλά το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται από κάθε έναν ξεχωριστά μέσα στη χορωδία. Δεν είναι σωστό να σκέπτεσαι ότι οι άλλοι χορωδοί θα σε υποστηρίξουν και θα σε καλύψουν στα σημεία που δεν ξέρεις τόσο καλά. Αν ο κάθε χορωδός σκεπτόταν το ίδιο, δεν θα υπήρχε χορωδία!

Πρέπει να αναλάβεις την ευθύνη να παρακολουθείς τακτικά (και στην ώρα σου), να ξέρεις το μέρος της φωνής σου, να ενημερώνεσαι για τους σχεδιασμούς της χορωδίας, να ακούς τις οδηγίες του μαέστρου κ.ο.κ.

Αυτογνωσία

Πολλοί άνθρωποι κινούνται αδέξια σ’ όλη τους τη ζωή χωρίς να προσέχουν ή αν προσέχουν, συχνά είναι σε λάθος κατεύθυνση! Πόσες φορές στο σούπερ-μάρκετ δεν έχει πέσει επάνω σας κάποιος ο οποίος, αφοσιωμένος στο πακέτο δημητριακών που πρόκειται να αγοράσει δεν προσέχει τον κόσμο γύρω του;

Συχνά αυτό που χρειάζεται απλά είναι να βρίσκεσαι στο τώρα, να είσαι παρών και να βιώνεις αυτό που συμβαίνει στο συγκεκριμένο σημείο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αν σε κάθε πρόβα εστιάζεις στο ζέσταμα το οποίο συνιστά τη μετάβαση από την πολυάσχολη καθημερινότητά σου στη δουλειά του χορωδού.

Μόνο η προσοχή σ’ αυτό που κάνεις μπορεί να σε βοηθήσει να μάθεις και να βελτιώνεσαι. Όταν ο μαέστρος σού επισημαίνει ότι γέρνεις πίσω το κεφάλι, έλεγξε το ίδιο σου το σώμα και δες πώς είναι η αίσθηση αυτής της στάσης. Όταν οι διπλανές σου άλτο παραπονιούνται ότι τραγουδάς πολύ δυνατά μέσα στο αυτί τους, παρατήρησε τον εαυτό σου και σημείωσε την αίσθηση που έχεις εκείνη τη στιγμή και τι μπορείς να κάνεις την επόμενη φορά.

Εμπιστοσύνη

Μερικοί άνθρωποι νιώθουν πολύ άβολα να βρίσκονται σε διαδικασία μάθησης. Όταν πρωτοξεκινάς να μαθαίνεις ένα καινούργιο τραγούδι ίσως να απογοητεύεσαι που η μελωδία δεν σου μένει στο κεφάλι. Μπορεί ένα τραγούδι να το λες καιρό, κι όμως να εξακολουθείς να σκοντάφτεις σε κάποιες λέξεις.

Προσπάθησε να μην απογοητεύεσαι, αλλά να αφοσιώνεσαι στη διαδικασία και να ‘χεις εμπιστοσύνη ότι στο τέλος θα τα καταφέρεις. Παρομοίως, ακόμα κι αν ο νέος τρόπος με τον οποίο ο μαέστρος διδάσκει ένα τραγούδι σου μοιάζει περίεργος, εμπιστέψου τον. Ξέρει τι κάνει ή δεν κάνει και σκοπό έχει να βοηθήσει εσάς και τη χορωδία να πάτε μπροστά.

Παραδώσου σ’ αυτές τις διαδικασίες ολόψυχα και εμπιστέψου τις. Αν νιώθεις την ανάγκη για ανάλυση ή έχεις ερωτήματα, περίμενε μέχρι να τελειώσει η διαδικασία (π.χ. μετά τη συναυλία ή στο τέλος της περιόδου) και τότε κάνε αξιολόγηση. Αν αισθανθείς ότι η εμπιστοσύνη σου έχει κλονιστεί, μπορείς πάντα να φύγεις και να βρεις μια καλύτερη χορωδία!

Προσοχή

Αυτή σχετίζεται με την αυτογνωσία και την αίσθηση του όλου. Συχνά, π.χ. ένας χορωδός ξεχνάει πού βρίσκεται και αρχίζει να φλυαρεί με τον διπλανό του. Στο κάτω-κάτω, έχουν μάθει το μέρος τους και κουβεντιάζουν, πράγματι, για σημαντικά θέματα γύρω από το τραγούδι. Όμως αυτό που δεν συνειδητοποιούν είναι ότι χάνουν όλα όσα γίνονται γύρω τους.

Πρέπει να προσέχεις τον μαέστρο (αλλιώς θα χάσεις την είσοδό σου), τους τραγουδιστές γύρω σου (δεν θέλεις να αναπνεύσεις τη λάθος στιγμή), τον συνολικό ήχο γύρω σου (βεβαιώσου ότι δεν τραγουδάς δυνατότερα από όλους τους άλλους) και τις ευθύνες που έχεις αναλάβει (μη χάσεις το σόλο σου!).

Νοιάξιμο για τους άλλους

Αυτό έχει απόλυτη σχέση με τον σεβασμό: σεβασμό για τους συνανθρώπους σου, επομένως σεβασμό γι’ αυτό που εσύ και οι άλλοι χορωδοί κάνετε και άρα σεβασμό για όλη τη χορωδία.

Μην είσαι μια πρίμα-ντόνα –- οι χορωδίες είναι απολύτως ομαδική δουλειά. Θυμήσου πώς ήταν όταν πρωτοπήγες στη χορωδία -– βοήθησε τα νέα μέλη. Αν κάποιος από τη φωνή σου παιδεύεται, μη νοιώσεις υπεροψία που εσύ τα κατάφερες -– στάσου πλάι του και βοήθησέ τον ευγενικά.

Ακουστικές δεξιότητες

Μπορεί να σας φανεί περίεργο που σ’ αυτόν τον κατάλογο σημαντικών πραγμάτων για έναν

καλό χορωδό δεν υπάρχουν οι τραγουδιστικές δεξιότητες. Άποψή μου είναι ότι όλοι μπορούν να τραγουδήσουν και ότι, με τον καιρό, όλοι μέσα στη χορωδία μπορούν να φτάσουν το ίδιο ψηλό επίπεδο.

Ωστόσο, για να φτάσετε σ’ αυτό το σημείο, αντί να εστιάζετε στην παραγωγή της φωνής, πρέπει να προσέχετε περισσότερο τι ακούτε. Χρησιμοποιώντας την αυτογνωσία, μπορείτε να αρχίσετε να ακούτε πότε λέτε σωστά τις νότες και πότε λάθος. Να ακούτε αυτούς που ανήκουν στην ίδια φωνή με σας και τότε θα είστε πιο σωστοί στον χρόνο, θα δένετε καλύτερα μαζί τους και θα εργάζεστε ως ενότητα. Όταν φτάσετε να ακούτε και τις άλλες φωνές τότε θα κουρδίζεστε καλύτερα, θα απολαμβάνετε και θα έχετε καλύτερη αντίληψη της αρμονικής δομής. Και τέλος, το να ακούμε τι λέει ο μαέστρος μόνο καλό μπορεί να κάνει!

Αίσθηση του όλου

Δεν είναι καλό να στηρίζεστε μονίμως στον μαέστρο για επιβεβαίωση. Ούτε είναι καλό να επικεντρώνεστε στους τραγουδιστές γύρω σας. Είναι πολύ πιο ευχάριστο να προσπαθήσετε και να αποκτήσετε την αίσθηση του συνόλου της χορωδίας. Να ακούτε τις αρμονίες να εναλλάσσονται, να ελέγχετε τη μίξη φωνών, να αντιλαμβάνεστε σωστά τη δυναμική κάθε φωνής, να περιμένετε τη χορωδία για την εισπνοή πριν από το επόμενο τραγούδι, να νοιώθετε μέρος μιας δημιουργικής ομάδας – ένας ζωντανός οργανισμός.

Αίσθηση του χιούμορ

Ίσως αυτό να είναι το πιο σημαντικό στοιχείο απ’ όλα. Μην χάνετε το χαμόγελο όταν κάπου δυσκολεύεστε. Μην το παίρνετε βαριά όταν για πολλοστή φορά ο μαέστρος σας υποδεικνύει ότι λέτε λάθος μία φράση. Βρείτε την κωμική πλευρά στον χορωδό που είναι δίπλα σας και τραγουδά διαρκώς λάθος νότα – δυνατά! Χαλαρώστε, παίξτε, διασκεδάστε. Κι έπειτα, μπορεί να παίρνετε τη χορωδία στα σοβαρά, αλλά στο κάτω-κάτω δεν είναι παρά τραγούδι!
From the front of the Choir by Chris Rowbury

About Γεωργία Μπακογιάννη

Γεννήθηκε στην Αθήνα και έκανε μουσικές σπουδές στο Εθνικό Ωδείο και στο Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες. Είναι Διπλωματούχος Πιάνου (Άριστα – Α’ βραβείο) και Μονωδίας (Άριστα – Α’ βραβείο). Έχει παρακολουθήσει πολλά σεμινάρια και master-classes με αναγνωρισμένους καλλιτέχνες (Μαρίνα Κρίλοβιτς, Ελένη Καρούσο, Rossitza Troeva…) και έχει λάβει μέρος σε συναυλίες κλασικού τραγουδιού στην Αθήνα και στην επαρχία. Από το 1996 διδάσκει στην Α’θμια Εκπαίδευση ενώ από το 2009 ζει και εργάζεται στην Τήνο. Το 2011 δημιούργησε την παιδική χορωδία «Τα Παιδιά Της Χορωδίας» και τη γυναικεία «Χορωδία Κώμης Τήνου». Από το 2010 παρακολουθεί κάθε χρόνο τη Θερινή Ακαδημία Διεύθυνσης Χορωδίας που διοργανώνεται από το μουσικό τμήμα του Ιόνιου Πανεπιστημίου. Είναι κάτοχος Πτυχίου Γαλλικής Φιλολογίας από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αν είστε κι εσείς ειδικός σε κάποιο αντικείμενο που αφορά τις Ελληνικές Χορωδίες και επιθυμείτε να μοιραστείτε τη γνώση και την εμπειρία σας μέσω του ιστολογίου επικοινωνήστε μαζί μας στο info@greek.choirs.gr.
Bookmark the permalink.

Comments are closed.